Centralna izborna komisija je do početka izborne kampanje izrekla 16 kazni protiv političkih subjekata u ukupnom iznosu većem od 20.000 KM
Piše: Interview.ba
Kazne su izrečene uglavnom zbog preuranjene plaćene promocije na društvenim mrežama. Većina ovih kazni su do zaključenja ovog teksta postale pravosnažne, a kod CIK-a je navodno još više desetina prijava za slična kršenja zakona.
Jedina do sada izrečena kazna, koja se nije odnosila na plaćeno oglašavanje na društvenim mrežama jeste protiv SDA koja je vodila javnu promociju i zagovaranja putem javnog operatera BH Telecom. Navedeno je kako je javni operater 19.maja na adrese više hiljada korisnika svojih usluga poslao sms-poruke u kojima se od njih traži da u anketi jednog internet-portala glasaju za Bakira Izetbegovića kao preferiranog člana Predsjedništva BiH iz reda bošnjačkog naroda.
Plaćene kampanje
Za oglašavanje na facebooku su sankcionisani Ujedinjena Srpska, PDP, SDP, DNS i Naša stranka. U svim ovim slučajevima u reklamiranje na facebooku je uloženo znatno manje manje novca nego što iznose kazne.
Primjera radi – DNS je dobio četiri kazne u ukupnoj vrijednosti 11.500 KM. Njihovi kandidati Marko Kubatlija, Aleksandar Glavaš i Nenad Nešić su vodili plaćene kampanje na facebooku i Instagramu.
Nenad Nešić je od maja do augusta 2022. godine 10 oglasa platio 976 KM i za te oglase je DNS platio kaznu 4.500 KM, dok je dodatnih 7.000 KM kazne plaćeno za objave Aleksandra Glavaša koji je 6 oglasa platio 205 KM i Marka Kubatlije koji je 6 oglasa platio 109 KM.
SDP BiH je kažnjena sa 1.700 KM jer je njihov kandidat Belmin Zukan 9 oglasa platio manje od 100 KM, a Naša stranka sa 1.500 KM jer je njen predsjednijk Edin Forto na Facebooku 9 oglasa platio 248 KM.
PDP je kažnjen sa 1.700 KM jer je Draško Stanivuković na Facebooku vodio političko oglašavanje prije službenog početka izborne kampanje (do zaključenja ovog teksta pravosnažne su postale kazne za 22 oglasa koja je platio 1.378 KM, ali do početka kampanje je to bilo 38 oglasa za 2.762 KM) i sa 1.000 KM jer su platili oglas za skup na kom su građani mogli razgovarati sa Jelenom Trivić, kandidatkinjom za predsjednicu Republike Srpske.
Ujedinjena Srpska je kažnjena sa 1.700 KM jer su promovisali objavu na Facebooku – 18 oglasa za oko 1.800 KM.
Prijave protiv ovih političkih subjekata su podnijele ili konkurentske partije ili Transparency intaernational u BiH koji vodi posmatračku akciju u kojoj prati plaćeno oglašavanje i zloupotrebu javnih resursa.
Pojašnjena radi – prema Izbornom zakonu Bosne i Hercegovine kaznu plaća partija, bez obzira da li su oglas platili kao organizacija ili je platio pojedinac koji je njihov kandidat.
Sve kazne na koje su uložene žalbe je Sud BiH potvrdio – odbio je samo zahtjev CIK-a BiH da se sponzorisane objave obrišu uz obrazloženje da su već plaćene i možda i istekle.
U Centralnoj izbornoj komisiji su više puta ponovili da je “do početka zvanične izborne kampanje zabranjeo samo plaćeno reklamiranje”.
Kako je ovo upozorenje ponavljano gotovo svaki dan do početka zvanične izborne kampanje pitanje je da li kandidati nisu znali da je Facebook, odnosno Meta otvorio biblioteku oglasa i za BiH ili su se nadali da neće biti uhvaćeni.
Nešić je povodom izrečenih kazni za N1 izjavio da svoje profile na društvenim mrežama ne vode on sam.
– Ja sam upoznat od strane CIK-a o tim kaznama. Postoje ljudi koji vode naše društvene mreže i ukoliko su prekršili zakon moramo to platiti, iako oni kažu da nisu prekršili… To je za nas veliki iznos, ali ja u Parlamentu imam solidnu, dobru platu, koja je povećana i sam ću plaititi ovu kaznu – rekao je Nešić za N1.
Ostali “kažnjeni” nisu se oglašavali.
Plaćeno oglašavanje dozvoljeno je od 2. septembra, kada je zvanično počela izborna kampanja.
I dalje je zabranjen govor mržnje, diskriminacija, stereotipi. U javnim nastupima, medijima i na društvenim mrežama.
